Płodność kobiety – jakie czynniki na nią wpływają?

Płodność kobiety jest ściśle związana z prawidłowymi komórkami jajowymi. Te, zwane oocytami powstają jeszcze w życiu płodowym. Przed urodzeniem dziewczynki – komórki magazynuje się w korze jajników. Potem dochodzi do zużywania oocytów. Jeśli komórki jajowe są nieprawidłowe albo zużywają się zbyt szybko, to kobieta szybciej staje się niepłodna. W takiej sytuacji można wywołać u pacjentki krwawienie miesięczne poprzez stosowanie odpowiednich leków hormonalnych. Jednak już nie uda się wywołać owulacji. Wówczas szansą na macierzyństwo jest biorstwo komórki jajowej od innej kobiety.

Oocyty bywają uśpione w pęcherzykach pierwotnych w korze jajnika. W tym momencie są niewidoczne i dopiero „pokazują się” jako pęcherzyki antralne podczas badania USG. Cykl życiowy takiego oocytu trwa 3 miesiące. Jeśli nie zostanie on wybrany do dojrzewania w procesie owulacji- to obumiera. Właśnie taki los czeka większość komórek jajowych. Proces wybudzania i późniejszego obumierania oocytów nie jest zależny od nas i nie możemy go regulować. Jeśli macierzyństwo musimy odłożyć na bliżej nieokreśloną przyszłość, warto pomyśleć o zamrożeniu komórek jajowych. W momencie pokwitania, gdy dochodzi do uruchomienia hormonalnej osi – podwzgórze-przysadka – jajnik, na pęcherzyki antralne zaczynają działać hormony. Wówczas zaczynają się cykle owulacyjne. Dziewczynka staje się płodna i taka pozostaje aż do zużycia wszystkich komórek jajowych. Zazwyczaj ma to miejsce w wieku 52 lat.

Skuteczność starań o ciążę w naturalny sposób u kobiet zdrowych i młodych wynosi około 23% na cykl, czyli mniej więcej jedna kobieta na cztery ma szansę na ciążę. W przypadku, gdy kobieta ma więcej niż 35 lat, szanse te spadają do około 8% na cykl, a po czterdziestym roku życia nawet poniżej 2%. Prof. dr. hab. n. med. Krzysztof Łukaszuk, ginekolog-położnik z Kliniki Leczenia Niepłodności INVICTA wyjaśnia:

Badania AMH wykonuje się tak, jak każde inne badanie z krwi. Z punktu widzenia pacjenta jest to bardzo proste do wykonania- wystarczy pobrać próbkę krwi do badania. Co istotne, krew tę możemy oddawać w dowolnym momencie w cyklu

Badanie z punktu widzenia laboratoryjnego wykonuje się metodą lisa, czyli jedną z najstarszych metod, natomiast dość kłopotliwą i trudną w wykonaniu. Z tego powodu badania należy wykonywać w jednym laboratorium, żeby były one porównywalne. Bardzo trudno porównywać wyniki AMH z różnych laboratoriów, co jest standardem w przypadku wszystkich innych hormonów. Prof. dr. hab. n. med. Krzysztof Łukaszuk tłumaczy:

AMH służy do bardzo wielu działań diagnostycznych i leczniczych. Z jednej strony mówi nam o tym, jak bardzo płodna jest kobieta i jak dużo możemy od niej uzyskać komórek. Z drugiej strony na podstawie tego wyniku możemy przewidywać jak długo płodność będzie zachowana

Zdarzają się przypadki, że kobiety młode bardzo szybko tracą płodność. Bądź też odwrotnie – kobiety dojrzałe, po 40. roku życia, które nadal rokują na to, że będą w ciąży. Oprócz tego na podstawie tego wyniku możemy zaplanować stymulację owulacji u pacjentek, które podchodzą do zabiegu zapłodnienia pozaustrojowego. Można określić dawkę i ilość leków dla uzyskania optymalnego efektu. Z jednej strony chcemy uzyskać jak najwięcej komórek, a z drugiej strony tyle, żeby nie wprowadzić kobiety w zespół hipersymulacji. Wynik daje nam też informację o tym, kiedy kobieta prawdopodobnie wejdzie w wiek menopauzy.