Konsultacja medyczna: dr n. med. Paulina Sopońska
Data aktualizacji: 23 sierpnia 2024
Data utworzenia: 11 grudnia 2023
Przeczytasz w 9 min
Nie możesz zajść w ciążę, a może przeszłaś poronienie i zastanawiasz się, co się dzieje? Być może cierpisz na chorobę Hashimoto. To schorzenie, które występuje u ok. 2% populacji.
Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytalne zapalenie tarczycy przez długie lata może rozwijać się bezobjawowo. Jest to tzw. choroba autoimmunologiczna – mechanizmy obronne organizmu zwracają się przeciwko niemu samemu, stopniowo niszcząc własne komórki. Jej przyczyny jak dotąd nie zostały do końca poznane.
Zapalenie tarczycy Hashimoto i pierwotna niedoczynność tarczycy, której najczęściej jest powodem, występuje przeważnie u kobiet, chociaż zdarza się, że jest także diagnozowana u mężczyzn (ok. 1 na 10 przypadków).
Niektóre źródła donoszą, że w ciągu najbliższych lat należy spodziewać się wzrostu zachorowań na tę chorobę.
Przyczyny choroby Hashimoto nie zostały do końca poznane. Z jednej strony na jej rozwój mogą mieć wpływ czynniki genetyczne i indywidualne predyspozycje do zachorowania. W grupie ryzyka znajdują się osoby cierpiące na inne choroby autoimmunologiczne, np. chorujące na cukrzycę typu 1 lub reumatoidalne zapalenie stawów.
Niektórzy zwracają uwagę na wyższą zachorowalność u pacjentów z obniżoną odpornością na sytuacje stresowe i zaburzeniami psychicznymi. Przewlekły stres jest czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo zapalenia tarczycy typu Hashimoto.
Diagnostyka choroby Hashimoto jest bardzo charakterystyczna. Nie daje ona jednoznacznych, swoistych objawów – pacjentki na ogół bez wyraźnej przyczyny przybierają na wadze, mają obniżony nastrój, skarżą się na senność i zmęczenie, mają nieregularne cykle i obfite miesiączki, obserwują pogorszenie stanu skóry i wypadanie włosów.
Mogą występować u nich obrzęki, nadwrażliwość na zimno i zaburzenia ze strony układu pokarmowego. Słowem dolegliwości, które wynikać mogą też z różnych innych przyczyn. Jeśli jednak zauważamy u siebie podobne objawy, najlepiej umówić się na wizytę u endokrynologa.
Zapalenie tarczycy typu Hashimoto jest chorobą nieuleczalną. Leczenie prowadzone jest przez całe życie pacjenta, a jego celem jest niedopuszczenie do postępu zmian i uregulowanie gospodarki hormonalnej. Zazwyczaj lekarz zleca wykonanie badania krwi.
Zaleca się określenie ilości przeciwciał przeciwtarczycowych anty-TPO i anty-TG, których podwyższone miano może świadczyć o stanie zapalnym tarczycy. Uzupełniająco sprawdza się także poziom TSH (hormon przysadki mózgowej) i wolnych hormonów tarczycowych – fT3 i fT4.
Ważnym elementem jest też diagnostyka obrazowa, czyli badanie USG tarczycy, które wykazać może zmiany w tym gruczole świadczące o rozwoju choroby.
Dość często u pacjentów obserwuje się też w badaniach krwi podwyższony poziom cukru i cholesterolu.
Po zdiagnozowaniu choroby warto zadbać o swój jadłospis. Należy rozważyć wprowadzenie odpowiedniej diety, stosowanej w schorzeniach tarczycy – bogatej w kwasy Omega-3, selen oraz witaminę D. Właściwy sposób odżywiania sprzyjać będzie poprawie stanu zdrowia.
Choroba Hashimoto, będąca jedną z najczęstszych przyczyn chorób tarczycy, ma znaczący wpływ na funkcjonowanie tego ważnego gruczołu w organizmie człowieka. Niedoczynność tarczycy to jedna z poważnych konsekwencji tej choroby, która wynika z autoimmunologicznego niszczenia tkanek tarczycy przez układ odpornościowy.
Tarczyca odgrywa kluczową rolę w produkcji hormonów tarczycy, które regulują wiele procesów metabolicznych, a także wpływają na prawidłowe funkcjonowanie innych narządów.
W przypadku choroby Hashimoto układ odpornościowy atakuje tarczycę, powodując jej zapalenie. W rezultacie tkaniki tarczycy ulegają uszkodzeniu, co prowadzi do spadku wytwarzania hormonów tarczycy – tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3).
Niedoczynność tarczycy to stan, w którym organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości tych hormonów, co może prowadzić do różnorodnych objawów.
Objawy niedoczynności tarczycy mogą być różnorodne i obejmować zmęczenie, przyrost masy ciała, osłabienie mięśni, problemy z koncentracją, uczucie zimna, zaburzenia miesiączkowania u kobiet oraz depresję.
W przypadku kobiet w wieku rozrodczym niedoczynność tarczycy może mieć negatywny wpływ na zdolność zajścia w ciążę i jej utrzymania. W czasie ciąży niedobór hormonów tarczycy może wpływać negatywnie na rozwój płodu, szczególnie na układ nerwowy dziecka.
Leczenie niedoczynności tarczycy, wynikającej z choroby Hashimoto, opiera się na suplementacji syntetycznymi hormonami tarczycy, aby wyrównać ich stężenie we krwi i zminimalizować negatywne skutki niedoboru.
Regularne monitorowanie poziomu hormonów tarczycy jest niezbędne w czasie ciąży, aby uniknąć powikłań i zapewnić prawidłowy rozwój dziecka.
Kobiety z chorobą Hashimoto, które planują ciążę, powinny skonsultować się z lekarzem, aby odpowiednio dostosować leczenie i zapewnić optymalne warunki dla powodzenia ciąży. Niedoczynność tarczycy w czasie ciąży może być powiązana z ryzykiem powikłań, takich jak przedwczesny poród, a także wpłynąć na zdrowie i rozwój dziecka.
Choroba Hashimoto i związana z nią niedoczynność tarczycy mają istotny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Hormony tarczycy pełnią kluczową funkcję w wielu procesach metabolicznych i regulacji innych układów, dlatego niezbędna jest wcześniejsza diagnoza i odpowiednie leczenie.
Monitorowanie poziomu hormonów tarczycy jest szczególnie ważne dla kobiet w ciąży, aby zminimalizować ryzyko powikłań i zapewnić prawidłowy rozwój dziecka. Świadomość i odpowiednia opieka medyczna są kluczowe dla zapobiegania powikłaniom i poprawy jakości życia pacjentów z chorobą Hashimoto i niedoczynnością tarczycy.
Hormony tarczycy stanowią kluczowy system regulacyjny w organizmie człowieka, wpływając na wiele procesów metabolicznych i fizjologicznych. Główne hormony tarczycy to trójjodotyronina (T3) i tyroksyna (T4), które zawierają jod w swojej strukturze.
Zadaniem hormonów tarczycy jest kontrolowanie tempa przemiany materii organizmu, zwanej metabolizmem. Wzrost produkcji tych hormonów powoduje przyspieszenie metabolizmu, podczas gdy ich niedobór spowalnia ten proces. Przemiana materii to kluczowy mechanizm regulujący gospodarkę energetyczną organizmu, kontrolujący temperaturę ciała, utrzymanie masy ciała oraz funkcjonowanie wielu układów i narządów.
Hormony tarczycy odgrywają także istotną rolę w rozwoju i wzroście organizmu, szczególnie w okresie dzieciństwa i młodości. Są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego, układu pokarmowego, układu nerwowego oraz układu rozrodczego.
Kontrola produkcji hormonów tarczycy jest precyzyjnie regulowana przez układ hormonalny i neuroendokrynny, w tym przez hormon tyreotropowy (TSH), produkowany przez przysadkę mózgową. TSH stymuluje tarczycę do wytwarzania i uwalniania T3 i T4 w odpowiedniej ilości, aby utrzymać homeostazę organizmu.
Naruszenia w produkcji hormonów tarczycy mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Niedoczynność tarczycy, czyli spadek produkcji hormonów, może powodować zmęczenie, przyrost masy ciała, częste uczucie zimna, a także problemy z koncentracją. Natomiast nadczynność tarczycy, czyli nadmierna produkcja hormonów, może prowadzić do nerwowości, utraty masy ciała, wzmożonego tętna oraz zaburzeń miesiączkowania u kobiet.
Choroba rozwija się powoli, w organizmie powstaje stan zapalny, który może utrudniać zajście w ciąże. To naturalna reakcja ciała, które nie chce dodatkowego obciążenia w trakcie choroby. Choroba Hashimoto może być również przyczyną poronień, które wynikają z zaburzeń pracy układu odpornościowego, który zaczyna traktować płód jak ciało obce i go odrzuca.
Bywa również, że choroba rozwija się dopiero w ciąży. Wówczas może ona doprowadzić do porodu przedwczesnego albo do urodzenia dziecka z niską masą urodzeniową lub z niskim ilorazem inteligencji. Dziecko może urodzić się z wadami genetycznymi lub chorobą autoimmunologiczną.
Nie oznacza to jednak wcale, że kobiety chorujące na Hashimoto nie mogą szczęśliwie donosić ciąży i urodzić dziecka. Ważne, aby odpowiednio wcześnie rozpocząć leczenie i być pod stałą opieką lekarza. Najważniejszą kwestią jest wyrównanie poziomu hormonów. Dlatego, w trakcie ciąży należy nadal przyjmować leki i regularnie badać poziom TSH.
Zgodnie z zaleceniami, badania tego hormonu trzeba wykonać co 4 tygodnie w pierwszej połowie ciąży i co najmniej raz pomiędzy 26. a 32. tygodniem ciąży. Najczęściej podczas ciąży dochodzi do złagodzenia objawów choroby, które mogą zaatakować ze zdwojoną siłą po porodzie.
Niezależnie od tego, czy kobieta planuje ciążę, czy nie, warto profilaktycznie zbadać poziom hormonu tarczycy. Możemy w ten sposób uniknąć wiele poważnych problemów zdrowotnych.