Jakie badania w 3 trymestrze ciąży?

Ostatnie trzy miesiące ciąży to czas, w którym dziecko posiada już ukształtowane wszystkie narządy i struktury organizmu. Do przyjścia na świat będzie je dalej rozwijać, a także przybierać na wadze.

Najczęstszymi dolegliwościami, które mogą się pojawić w trzecim trymestrze ciąży, a których wykrycie gwarantują regularne badania, są nadciśnienie, rzucawka lub stan przedrzucawkowy. Warto wspomnieć także o zapaleniu żył głębokich, a także infekcji dróg rodnych.

Mogą one prowadzić do nieplanowanego pęknięcia pęcherza płodowego, a w konsekwencji do przedwczesnego porodu. Badania w 3 trymestrze ciąży mają także na celu kontrolę nad prawidłowym przybieraniem wagi przez dziecko. Istotne jest również jego ułożenie w macicy i ewentualne stany zagrażającymi jego życiu.

Należy również pamiętać, że tuż przed porodem dziecko ma coraz mniej miejsca w macicy. Może to skutkować niebezpiecznymi dla niego konsekwencjami.

Wizyty u lekarza prowadzącego mają niezwykle istotne znaczenie w kontekście zdrowia psychicznego przyszłej matki, łagodzenia stresu przedporodowego i merytorycznego przygotowania jej do tego momentu. Lekarz w porozumieniu z pacjentką ustala wszelkie ważne kwestie dotyczące planu porodu, co pozwala kobiecie zredukować związany z tym niepokój.

Pomiędzy 27 a 39 tygodniem ciąży kobieta powinna zgłosić się do swojego lekarza prowadzącego przynajmniej raz w każdym miesiącu.

Jeżeli jednak data planowanego rozwiązania już minęła i ciąża trwa już ponad 40 tygodni zaleca się, aby pacjentka pozostawała w stałym kontakcie z lekarzem. Konieczna jest wówczas kontrola stanu łożyska oraz kilkukrotne (w zależności od sytuacji) przeprowadzenie badania KTG.

Istotnym badaniem przeprowadzanym w przebiegu całej ciąży są analizy krwi. Pozwalają one bowiem na wykrycie wielu nieprawidłowości i schorzeń, które mogłyby zagrozić zdrowiu, a nawet życiu matki i dziecka.

W każdym miesiącu trzeciego trymestru ciąży konieczne jest wykonanie ogólnego badania moczu. Ostatnią analizę trzeba wykonać tuż przed samym porodem, a więc pomiędzy 38 a 39 tygodniem ciąży. Jest to niezwykle ważne, gdyż badanie moczu pomaga wykryć choćby infekcję dróg rodnych, będące jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnego porodu. Analiza moczu ukierunkowana jest na obecność:

• białka, które może świadczyć o rozwijającym się nadciśnieniu wywołanym przez ciążę;
• cukru, który wskazuje na postępującą cukrzycę ciążową.

Z powyższych względów ogólne badanie moczu powinno zostać powtórzone podczas każdej wizyty lekarskiej w trzecim trymestrze ciąży. Rozwój infekcji dróg rodnych, bądź pojawienie się w moczu białka lub cukru mogą mieć charakter nagły i dynamiczny, co sprawia, że powinny pozostawać pod stałą kontrolą lekarza.

Wykonywane najczęściej u kobiet w ciąży, w celu wykrycia konfliktu serologicznego. Badanie wykrywa obecność przeciwciał odpornościowych. Wykonuje się je w celach profilaktycznych u kobiet w ciąży, niezależnie od jej grupy krwi, w celu odpowiednio wczesnego wykrycia ewentualnych niezgodności alloprzeciwciał między matką a płodem.

W takiej sytuacji może dochodzić do zwalczania płodu przez organizm matki. 

Antygen HBs jest pierwszym antygenem jaki można wykryć po wystąpieniu zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B. W przypadku identyfikacji choroby należy natychmiast wdrożyć niezbędne leczenie.

Badanie przesiewowe w kierunku zakażenia wirusem HIV, w którym oznacza się obecność przeciwciał anty-HIV w surowicy. Badanie na obecność HIV jest konieczne – jeśli choroba występuje, to może zostać przeniesiona na dziecko w czasie ciąży, podczas porodu, lub też w trakcie karmienia piersią.

Przeciwciała anty-HCV powstają jako odpowiedź organizmu na zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV). Jeśli wynik jest pozytywny, ciąża musi być specjalnie monitorowana. Istnieje bowiem możliwość zarażenia dziecka w czasie porodu.

Wymaz z pochwy i odbytu w kierunku nosicielstwa paciorkowca typu B-GBS (Streptococcus agalactiac), to ważne badanie u kobiet w ciąży. Nosicielstwo GBS przez matkę może być poważnym zagrożeniem dla noworodka, skutkującym chorobami układu oddechowego, zapaleniem płuc, posocznicą lub zapaleniem opon mózgowych. 

Test przesiewowy wykrywa przeciwciała wytworzone przez organizm do obrony przez Treponema pallidum (krętkiem bladym). Jego występowanie świadczy o zachorowaniu organizmu na kiłę – groźną chorobę przenoszoną drogą płciową. 

Czyli podstawowe badanie wykonywane u wszystkich kobiet – zarówno pod koniec ciąży, jak i w trakcie porodu. Urządzenie KTG umożliwia monitorowanie zarówno płodu, jak i skurczów macicy. 

Na brzuchu pacjentki umieszcza się dwie elektrody lub czujniki – jedną z nich przyczepia się do brzucha w okolicy serca dziecka, a drugą w pobliżu aktywności skurczowej macicy matki. 

KTG rejestruje i wyświetla dwie główne informacje – liczbę uderzeń serca dziecka na minutę, a także częstotliwość i siłę skurczy macicy. 

Jednym z najważniejszych badań prenatalnych wykonywanych w trzecim trymestrze ciąży jest badanie USG (ultrasonograficzne). Przeprowadza się je zazwyczaj pomiędzy 28 a 32 tygodniem ciąży. Ma ono na celu kontrolę stanu ułożenia płodu oraz ponowną, szczegółową analizę budowy jego ciała. Dodatkowo, badanie USG w trzecim trymestrze zwrócone jest w kierunku oceny stanu i lokalizacji łożyska, a także ilości płynu owodniowego (AFI).

Są to parametry niezwykle istotne w kontekście zbliżającego się porodu. Podczas przeprowadzania badania lekarz ocenia także tempo wzrostu dziecka. Do oceny poszczególnych wymiarów dziecka lekarz używa siatki centylowej, która pozwala mu przeanalizować wzrost poszczególnych struktur ciała:

• wymiar dwuciemieniowy główki płodu – BPD;
• obwód główki – HC;
• wymiar poprzeczny móżdżku – TCD;
• długość kości udowej (FL) i (opcjonalnie) kości ramiennej płodu (HL);
• obwód brzucha płodu – AC.

Badanie USG w trzecim trymestrze ciąży ma za zadanie ocenę ułożenia płodu w jamie macicy. W ostatnich tygodniach ciąży dziecko powinno zacząć układać się główką w stronę kanału rodnego.

Jeżeli na etapie przeprowadzania badania (28-32 tydzień ciąży), płód pozostaje w dotychczasowym położeniu nie jest to jeszcze powód do niepokoju. Niektóre dzieci obracają się we właściwym kierunku dopiero na kilkanaście dni przed samym porodem. Jeżeli jednak do tego nie dojdzie, konieczne może się okazać wykonanie cesarskiego cięcia.

Klinika Zdrowia Kobiety INVICTA to miejsce, gdzie możesz zapewnić sobie najlepszą opiekę medyczną podczas swojej ciąży. Nasz zespół doświadczonych lekarzy, położnych i specjalistów dba o zdrowie i komfort przyszłych mam na każdym etapie ciąży. 

W Klinice Zdrowia Kobiety INVICTA możesz być pewna, że będziesz pod stałą opieką specjalistów, którzy podejmują wszelkie środki, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno Tobie, jak i Twojemu dziecku. Nasza Klinika wyposażona jest w najnowocześniejszy sprzęt diagnostyczny, co umożliwia wczesne wykrywanie ewentualnych problemów oraz świadczy o naszym zaangażowaniu w zapewnienie najlepszej opieki medycznej.

Ponadto, w Klinice Zdrowia Kobiety INVICTA cenimy relację z pacjentkami i każdego dnia tworzymy przyjazne i wspierające środowisko. 

Ciekawym może się wydać fakt, że trzecie badanie USG, które przeprowadza się zazwyczaj w 30 tygodniu ciąży, nie jest refundowane przez NFZ, a co za tym idzie ma charakter badania dodatkowego, a nie obowiązkowego. Badanie można wykonać w ramach poradni ginekologicznej.

Tym niemniej Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, jak również większość specjalistów zdecydowanie zaleca wykonanie tego badania w trzecim trymestrze ciąży. To właśnie wówczas określa się bowiem szacunkową wagę płodu, co może mieć bardzo duże znaczenie w trakcie porodu.

Dodatkowo, wiele wad rozwojowych lub innych schorzeń manifestuje się u dziecka właśnie od 27 tygodnia ciąży. Nie należy zatem pomijać w tym okresie trzeciego badania prenatalnego USG.