Data aktualizacji: 7 listopada 2024
Data utworzenia: 31 maja 2022
Przeczytasz w 7 min
Coraz więcej par, starających się o potomstwo, obawia się o zdrowie swoich przyszłych dzieci. U kobiet zachodzących w ciążę w dojrzałym wieku, osób ze zdiagnozowanym rodzinnym obciążeniem genetycznym i niepłodnych par ryzyko wystąpienia wad genetycznych płodu wzrasta. Naukowcy z Kliniki INVICTA opracowali unikalne na skalę europejską rozwiązanie wykorzystujące sekwencjonowanie DNA następnej generacji, które pozwoli poradzić sobie z tym problemem.
Metoda PGT NGS (diagnostyka preimplantacyjna następnej generacji) wykorzystuje najnowocześniejsze techniki sekwencjonowania genomu ludzkiego do badania zarodków. Metoda może być stosowana w ramach zapłodnienia pozaustrojowego i umożliwia zdobycie kompleksowej informacji o DNA zarodka w zakresie chorób czy mutacji genetycznych. Daje to lekarzom niezwykłą szansę pomocy parom, które narażone są na zwiększone ryzyko wystąpienia nieprawidłowości genetycznych u płodu. To pierwsze tego rodzaju rozwiązanie w Europie.
Do tej pory w przypadku odpowiednich wskazań możliwe było przeprowadzenie diagnostyki preimplantacyjnej PGT z zastosowaniem techniki FISH lub mikromacierzy (np. aCHG). Obie są skuteczne, mają jednak swoje ograniczenia. Najważniejsze dotyczy zakresu badania – lekarze muszą dokładnie wiedzieć, w kierunku jakich chorób czy mutacji ma ono zostać przeprowadzone. Teraz – za sprawą metody PGT NGS – możliwa jest kompleksowa analiza DNA rodziców. Następnym krokiem jest przebadanie zarodka oraz wykluczenie zarówno chorób związanych z chromosomami (np. zespołu Downa czy Patau), jak pojedynczymi genami w jednym czasie.
Diagnostyka PGT NGS znajduje zastosowanie w ramach procedury in vitro. Po zapłodnieniu komórek jajowych, z zarodków – po 3 dniach lub w stadium blastocysty – pobierany jest materiał do badania. Trafia on do laboratorium genetycznego INVICTA, gdzie jest przygotowywany i analizowany na specjalnym aparacie PGM (Personal Genome Machine). Po odpowiednim opracowaniu metodologii, PGM umożliwia uzyskanie kompleksowych danych nt. genetycznej kondycji embrionu. Pacjentce podawane są jedynie zarodki pozbawione nieprawidłowości. Dzięki temu para otrzymuje szansę na urodzenie zdrowego dziecka.
W przyszłości specjalistyczne badania sekwencjonowania DNA będą wykonywane u kobiety i mężczyzny, którzy dopiero przygotowują się do powiększenia rodziny. Pozwolą one na oszacowanie ryzyka wystąpienia chorób czy wad genetycznych u ich przyszłego dziecka. Lekarze dysponując szczegółowymi danymi o informacji genetycznej potencjalnych rodziców, za pomocą specjalnego oprogramowania porównają je. Następnie odwołując się do mechanizmów dziedziczenia, będą w stanie określić, na ile duże jest zagrożenie. Potem w razie potrzeby zlecą diagnostykę zarodków.
Diagnostyka preimplantacyjna z zastosowaniem sekwencjonowania DNA następnej generacji (NGS) to rozwiązanie, z którego w szczególności powinny skorzystać:
Nowa metoda daje unikalne możliwości w zakresie ilości pozyskanych informacji oraz czułości i wiarygodności badania. Różnica w technologii jest tak znaczna jak między pierwszymi aparatami fotograficznymi, a obecną technologią cyfrową. W przypadku poprzedniej metody mikromacierzy pozyskanie takiej jakości danych było niemożliwe. Warto pamiętać, że czynnikiem decydującym o powodzeniu diagnostyki preimplantacyjnej PGT jest doświadczenie embriologów pobierających materiał do badania. Ze względu na dużą wrażliwość zarodków konieczna jest ogromna wprawa podczas procedury oraz umiejętność wybrania najbardziej optymalnej komórki do analizy. Dotyczy to zarówno metody FISH, jak i mikromacierzy (np. metody aCGH) oraz sekwencjonowania DNA nowej generacji. Embriolodzy INVICTA wykonują tego rodzaju diagnostykę od ponad 9 lat. W tym czasie przeprowadzili blisko 5 tysięcy badań. Stawia to Klinikę na 7 miejscu na świecie w zakresie liczby zrealizowanych cykli PGT.