Ocena morfologii zarodka w stadium blastocysty

Po 4 dniach od zapłodnienia komórek jajowych zarodek osiąga stadium tzw. moruli. Wygląda wtedy najczęściej jak zlana masa komórkowa, trudno jest więc ocenić dokładną ilość samych komórek. W 5 dniu hodowli zarodek osiąga w laboratorium in vitro najbardziej zaawansowane stadium rozwojowe – blastocystę. Komórki w zarodku są wtedy odpowiednio zorganizowane: w komórki ściany zewnętrznej – trofoblast (tworzących łożysko) oraz węzeł zarodkowy embrioblast (embrion).

W przypadku kobiet najprostszą metodą zabezpieczenia płodności jest pobranie i zamrożenie komórek jajowych. Innym rozwiązaniem jest zamrożenie tkanki jajnikowej i ponowne jej wszczepienie już wyleczonej pacjentce. Taki sposób daje kobiecie szansę zarówno na przywrócenie płodności, jak i funkcji hormonalnych.

Mężczyźni – przed planowanym rozpoczęciem leczenia onkologicznego – powinni zdeponować (zamrozić) w specjalnym banku. Po wyzdrowieniu może być ono wykorzystane podczas zabiegu inseminacji lub programu in vitro.

W sytuacji, gdy chory pozostaje w stałym związku i planuje potomstwo w przyszłości, skuteczne jest także zrealizowanie części programu in vitro i zamrożenie zarodków, jeszcze przed rozpoczęciem terapii.

Embriolodzy przyglądając się komórkom zarodka poddają je ocenie, a swoje spostrzeżenia opisują za pomocą liczb i liter. Przy klasyfikacji blastocyst według Dr Davida Gardnera podaje się w oznaczeniu:
cyfrę (od 1 do 6) – oznacza ona stopień rozwoju zarodka:

1 – jama blastocysty mniejsza niż połowa całego zarodka
2 – jama blastocysty większa niż połowa całego zarodka
3 – kompletna blastocysta, jama wypełnia prawie cały zarodek
4 – rozwinięta blastocysta, jama obejmuje cały zarodek, cienka osłonka

5 – blastocysta wydostaje się z osłonki
6 – blastocysta poza osłonką
pierwszą literę (A,B,C), oznaczająca jakość węzła zarodkowego (embrioblastu-ICM)

A – wiele komórek, ciasno upakowane
B – kilka komórek, luźno zgrupowane
C – bardzo niewiele komórek
drugą literę (A,B,C), która oznacza jakość trofoblastu (TE)

A – wiele komórek, tworzą spójną warstwę
B – mało komórek, tworzą luźny nabłonek
C – bardzo mało dużych komórek

Ocena morfologii blastocyst nie zawsze pokrywa się z wynikami klinicznymi. Innymi słowy może się więc zdarzyć, że transfer najlepszych morfologicznie zarodków nie prowadzi do uzyskania ciąży, a podanie zarodków o słabszej morfologii skutkuje w końcu narodzinami upragnionego, zdrowego dziecka. Warto w tym względzie polegać na opinii doświadczonych embriologów, którzy wspólnie z Wami omówią sytuację i doradzą, jaką decyzję podjąć.