Niepłodność męska

Tymczasem badania wskazują, iż przyczyna trudności w poczęciu dziecka leży w 50% po stronie mężczyzny. Na podstawie obserwacji klinik medycznych na świecie, wśród par, które borykają się z chorobą, leczenie podejmuje najczęściej tylko kobieta. Partner nie chce przyjąć do wiadomości, że on również może być niepłodny. Mężczyźni dotknięci chorobą trudniej radzą sobie z informacją o niepłodności i skłonni są do obarczania innych za swoje niedoskonałości. Wieść o problemie częściej powoduje u nich spadek poczucia własnej wartości, apatię, alienację, czasami wręcz agresję w stosunku do bliskich.

Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) niepłodnością partnerską określa się niemożność uzyskania ciąży przez parę po roku regularnego współżycia z przeciętną częstotliwością trzech-czterech stosunków tygodniowo bez stosowania antykoncepcji. Jak podają różne źródła dotyczy ona co piątego-szóstego małżeństwa na świecie, zaś w Polsce obejmuje ok. 15-20%. Najwyższy odsetek par z problemem niepłodności odnotowuje się w krajach afrykańskich i Ameryki Południowej.

Niepłodność męska, podobnie jak niepłodność partnerska, charakteryzuje się niezdolnością mężczyzny do zapłodnienia partnerki po roku regularnego współżycia bez stosowania antykoncepcji.

Z badań wynika, że w ciągu ostatnich kilkunastu lat poważnie zmniejszyła się u mężczyzn liczba plemników o prawidłowej ruchliwości i budowie, a zwiększyła liczba tych niezdolnych do zapłodnienia kobiecej komórki jajowej. Wynika to z wielu czynników, do najczęstszych należą: choroby ogólnoustrojowe, choroby jąder, czynniki środowiskowe, zaburzenia w rozwoju plemników. Na szczęście istnieje wiele skutecznych sposobów, jakimi leczy się niepłodność męską.

Zanim jednak przystąpimy do leczenia należy wykonać przynajmniej wstępną diagnostykę – w tym badanie nasienia CASA. Zaleca się także wykonanie fragmentacji DNA plemnika. Więcej o diagnostyce znajduje się na naszej stronie: Diagnostyka mężczyzny.

W opinii lekarzy czynnik męski stanowi w około 50% przyczynę niepłodności u par.

Niepłodność męska to problem trudny, o którym dotychczas mówiło się niechętnie. Każdy mężczyzna na pewnym etapie swojego życia pragnie spłodzić potomka, a niemożność zapłodnienia kobiety definiuje jako osobistą porażkę. Natura mężczyzn powoduje, że jej przedstawiciele trudniej radzą sobie z informacją o chorobie. Jak wynika z obserwacji klinik leczenia niepłodności, mężczyźni częściej niż kobiety miewają problemy emocjonalne spowodowane chorobą i potrzebują wsparcia specjalistów oraz bliskich.

Taki stan rzeczy wynikać może również z faktu, iż o niepłodności męskiej nadal mówi się niewiele. Mimo rosnącej świadomości społeczeństwa i dużego dostępu do informacji, o problemach seksualnych mężczyzn, zarówno w mediach, jak i w rozmowach kuluarowych, wciąż mówi się mniej chętnie, niż o problemach żeńskiej części społeczeństwa. Mężczyźni dotknięci tą chorobą mogą odczuwać odosobnienie oraz wstyd. Tymczasem problem dotyczy aż ok. 15% mężczyzn na świecie.

• choroby układu krążenia
• cukrzyca
• choroby tarczycy
• choroby wątroby
• hiperprolaktynemia
• przewlekłe zapalenie nerek
• niedoczynność przysadki mózgowej

• zaburzenia genetyczne
• nowotwory jąder
• żylaki powrózka nasiennego
• wodniak jądra
• niedoczynność idiopatyczna
• uszkodzenie jąder w przebiegu chorób wirusowych
• urazy jąder

• Nieprawidłowa ruchliwość plemników
• Brak ruchliwości plemników
• Nieprawidłowości w budowie plemników
• Obniżona liczba plemników w nasieniu
• Zaburzenia anatomiczne i czynnościowe uniemożliwiające znalezienie się plemników w nasieniu

• zapalenie gruczołu krokowego
• ejakulacja wsteczna
• spodziectwo
• impotencja

• infekcje narządów miednicy mniejszej
• czynniki środowiskowe
• wiek powyżej 40. roku życia
• przewlekły stres
• nadwaga
• nadmierne spożywanie alkoholu
• palenie papierosów
• nadużywanie leków
• złe warunki pracy (np. przebywanie wśród toksycznych związków chemicznych)

• regularna aktywność fizyczna,
• dbanie o odpowiednią wagę ciała,
• dieta niskotłuszczowa, wysokobiałkowa, bogata w produkty pełnoziarniste oraz owoce i warzywa,
• stosowanie diety bogatej w selen i cynk, które potrzebne są do prawidłowego dojrzewania plemników. Odpowiednia podaż cynku w diecie pomaga uzyskać sprawność seksualną oraz płodność,
• dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości witaminy C, która poprawia wchłanianie w przewodzie pokarmowym cennych związków, a także przedłuża żywotność i przeżywalność plemników. Witamina C chroni również DNA plemników przed uszkodzeniem przez wolne rodniki,
• przyjmowanie witaminy E poprawiającej płodność u mężczyzn.

Jeżeli nie widzę wyraźnych problemów ze swoim życiem seksualnym, nie muszę udawać się do specjalisty.

MIT. Duża większość schorzeń, które powodują niepłodność męską nie daje żadnych objawów.

Warto w ramach corocznej kontroli swojego stanu zdrowia, wybrać się również do androloga, który specjalizuje się w leczeniu męskiego układu płciowego. Lekarz tej specjalizacji zajmuje się również aspektami endokrynologicznymi (hormonalnymi), naczyniowymi, operacyjnymi, a także psychologicznymi zdrowia mężczyzny. Warto również, szczególnie w przypadku par starających się o dziecko, aby mężczyzna wykonał ogólne badanie nasienia w kierunku ewentualnych nieprawidłowości.

Mam nieprawidłowe parametry nasienia. Czy to znaczy, że nigdy nie będę mógł mieć dzieci?

MIT. Istnieje wiele metod na poprawę parametrów nasienia u mężczyzn, począwszy od zaleceń ogólnych dotyczących zmiany trybu życia, na leczeniu farmakologicznym oraz chirurgicznym skończywszy.

Nie każde nieprawidłowości w analizie nasienia kwalifikują mężczyznę do skomplikowanego i długotrwałego leczenia. W wielu przypadkach wystarczy zmiana trybu życia: zdrowa, zbilansowana dieta, zrównoważone dzienne posiłki, dostarczające wymagane dla wieku zapotrzebowanie energetyczne, unikanie używek, alkoholu, kofeiny, palenia papierosów, ustabilizowanie wagi ciała, zwiększenie aktywności fizycznej oraz ograniczenie stresu na co dzień.

Mam problemy ze wzwodem oraz wytryskiem nasienia. Czy oznacza to, że już nigdy nie będę w stanie zaspokoić swojej partnerki?

MIT. Problemy ze wzwodem lub ejakulacją (wytryskiem nasienia) bardzo często są zjawiskiem chwilowym, wynikającym ze stresującego trybu życia, nieprawidłowej diety, nadużywania alkoholu lub papierosów oraz braku snu.

Wizyta u androloga oraz wywiad z pacjentem pomagają wstępnie ocenić przyczynę problemów oraz zaplanować leczenie. Bardzo często problemy ze wzwodem lub ejakulacją ustępują po zmianie trybu życia oraz zmianie diety. Ważne, aby udać się do specjalisty z chwilą zaobserwowania niepokojących objawów. Długotrwałe lekceważenie zaburzeń wzwodu może doprowadzić do poważnych schorzeń.

Dowiedziałem się, że mam nowotwór jądra. Już nigdy nie będę mógł mieć dzieci.

MIT. Mężczyznom, którzy chorują na nowotwory jądra zaleca się zamrożenie nasienia i skorzystanie z tzw. depozytu nasienia, jeszcze przed rozpoczęciem leczenia.

Depozyt rekomenduje się także młodym mężczyznom dotkniętym nowotworem, którzy nie mają stałych partnerek ani nie planują potomstwa w najbliższych latach. Przechowywanie w bankach nasienia zdrowego ejakulatu gwarantuje zabezpieczenie płodności na wiele lat. Mężczyzna po leczeniu choroby nowotworowej (chemio- czy radioterapii) może skorzystać z nasienia z depozytu i po zastosowaniu metod zapłodnienia pozaustrojowego zostać biologicznym ojcem.