Pierwszym krokiem w przypadku podejrzenia niepłodności powinno być przeprowadzenie kompleksowej diagnostyki. Najistotniejszym pojedynczym czynnikiem wpływającym na płodność kobiety jest wiek. W organizmie kobiety w miarę upływu lat zachodzą zmiany, które zmniejszają jej szansę na zapłodnienie. Stopniowo spada ilość pęcherzyków jajnikowych, a te, które zostają, starzeją się, zwiększa się odsetek aneuploidii (zaburzeń liczby chromosomów), co skutkuje zmniejszeniem szansy na zapłodnienie i wzrostem ryzyka utraty ciąży.
Potencjał rozrodczy kobiety określa się na podstawie oceny jej rezerwy jajnikowej. Każda kobieta posiada określoną liczbę pęcherzyków jajnikowych pierwotnych, których część zużywana jest w każdym cyklu. Rezerwa jajnikowa jest zależna od liczby pozostałych w jajniku pęcherzyków pierwotnych. To one przekształcić się mogą w dojrzałą komórkę jajową.
AMH jest hormonem produkowanym zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. U kobiet AMH produkowany jest w pęcherzykach w jajniku przez komórki otaczające komórki jajowe gotowe do wzrostu. Poziom AMH nie jest uwarunkowany cyklem miesiączkowym kobiety, tak więc może być badany w dowolnym dniu cyklu. Jego poziom zmniejsza się wraz z wiekiem kobiety, w związku z czym jest bardzo dobrym markerem spadku płodności, w tym przedwczesnego wygasania czynności jajników. U pacjentek z PCOS (Zespół Policystycznych Jajników) poziom AMH jest znacząco podwyższony.
INHIBINA B służy do oceny rezerwy jajnikowej. Inhibina B wytwarzana jest przez komórki ziarniste wczesnych pęcherzyków antralnych. Substancja ta jest wydzielana przede wszystkim w czasie fazy folikularnej cyklu miesiączkowego. Jej stężenie we wczesnej fazie folikularnej odzwierciedla liczbę oraz jakość pęcherzyków jajnikowych. Istnieje dodatnia korelacja pomiędzy stężeniami Inhibiny B i liczbą pęcherzyków antralnych ocenianych w badaniu ultrasonograficznym, w początkowych dniach cyklu miesiączkowego.
Innym ważnym badaniem jest AFC (ocena liczby pęcherzyków antralnych). W tym wypadku dodatkowych informacji o rezerwie jajnikowej dostarcza badanie ultrasonograficzne. Za pomocą USG można ocenić endometrium i strukturę jajnika, liczbę pęcherzyków antralnych (pęcherzyków o wymiarach 2-6 mm) oraz wzrost pęcherzyka u pacjentek z zaburzeniami owulacji albo kwalifikowanych do leczenia metodami rozrodu wspomaganego.
Prawidłowo wykonane i zinterpretowane badania laboratoryjne, stanowią istotne narzędzie diagnostyczne. Podstawowy panel diagnostyczny dla kobiet w Klinikach INVICTA obejmuje 12 badań laboratoryjnych.
Badania wchodzące w skład podstawowego panelu diagnostycznego należy wykonać na czczo. Są one wykonywane z krwi pacjentki, we wszystkich naszych placówkach. Na wykonanie wszystkich badań i wypełnienie dokumentacji przygotowującej do pierwszej wizyty konsultacyjnej ze specjalistą należy przeznaczyć około 2 godzin.
Umożliwia ocenę rezerwy jajnikowej, czyli potencjału rozrodczego kobiety, a tym samym określenie szansy na ciążę oraz oszacowanie reakcji jajników na stymulację. Badanie dostarcza istotnej informacji o funkcjonowaniu jajników i pozwala przewidzieć, kiedy pacjentka wejdzie w okres menopauzalny.
Reguluje przebieg cyklu menstruacyjnego. Badanie jej poziomu umożliwia ocenę ilości i jakości komórek jajowych oraz pozwala przewidzieć odpowiedź na pobudzanie jajników.
Białko wiążące hormony płciowe (testosteron, estradiol), biorące udział w ich transporcie we krwi. Nieprawidłowe wartości występują w nadczynności lub niedoczynności tarczycy, nadmiarze estrogenów lub niedoborze testosteronu, przy podejrzeniu zespołu policystycznych jajników, w hirsutyzmie.
Jest naturalnym estrogenem. Hormon ten odpowiada między innymi za rozwój i funkcjonowanie żeńskich narządów rozrodczych, w tym wpływa na prawidłowy rozrost błony śluzowej macicy. Odpowiednia wartość świadczy o prawidłowej owulacji.
FSH pobudza dojrzewanie pęcherzyków Graafa i produkcję estrogenów. Jego poziom bada się, by wykluczyć przedwczesne wygasanie funkcji gonad.
LH jest istotny w procesie owulacji. Najwyższe stężenie we krwi osiąga w fazie pęcherzykowej cyklu i doprowadza do pęknięcia pęcherzyka Graffa. W dalszym etapie hormon ten odpowiada za właściwy przebieg cyklu, a więc możliwość zapłodnienia komórki jajowej.
Badanie pozwala wykluczyć ewentualne choroby tarczycy, w tym chorobę Hashimoto.
DHEA, czyli dehydroepiandrosteron, to naturalny hormon steroidowy o słabym działaniu androgenowym. Badanie jego stężenia jest pomocne przy ocenie funkcji kory nadnerczy i przysadki mózgowej, a także przy ocenie prawidłowego przebiegu procesu dojrzewania płciowego.
Badanie DHEA, razem z oceną stężenia innych hormonów wykonuje się m.in. w przypadku niepłodności u kobiet, pierwotnym i wtórnym braku miesiączki, przy podejrzeniu zespołu policystycznych jajników oraz przy wystąpieniu przedwczesnego dojrzewania płciowego.
Badanie TST pozwala wykluczyć m.in. zespół policystycznych jajników i inne zaburzenia związane z nadmiarem hormonów męskich, wpływające na cykl miesiączkowy.
TSH, czyli hormon tyreotropowy, jest wytwarzany przez przysadkę mózgową. Hormon ten stymuluje metabolizm prawie każdej tkanki w organizmie oraz reguluje funkcję wydzielniczą tarczycy. Oznaczenie TSH w badaniu krwi wykonuje się w celu oceny funkcji tarczycy oraz po to, by wykluczyć jej ewentualną nadczynność lub niedoczynność. Czasami dodatkowo lekarz zleca wykonanie testu hormonów tarczycy fT3 lub/i fT4.
Prolaktyna, inaczej laktotropina, to hormon produkowany głównie w przysadce mózgowej. Prolaktyna pełni ponad 300 funkcji w organizmie, m.in. wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego, stymuluje gruczoły mlekowe w czasie ciąży i karmienia do produkcji mleka (laktacja), reguluje układ odpornościowy, a także wpływa na zachowanie i samopoczucie. Zwiększona ilość tego hormonu u kobiet może powodować zaburzenia miesiączkowania i jajeczkowania, co może być przyczyną problemów z poczęciem dziecka.