Konsultacja medyczna: lek. Joanna Szczyptańska
Data aktualizacji: 27 września 2024
Data utworzenia: 23 listopada 2023
Przeczytasz w 10 min
Dla wielu kobiet podejmujących próbę zajścia w ciążę, pojawienie się niewielkiego krwawienia oznacza tylko jedno – kolejną miesiączkę. Tymczasem może to być plamienie implantacyjne, które jest sygnałem poprzedzającym ciążę. Kilka kropli krwi na bieliźnie może być oznaką tego, że doszło do zagnieżdżenia się zarodka w błonie śluzowej macicy. Warto nadmienić, że objaw ten nie występuje u każdej kobiety, doświadcza go jedynie ok. 25-30% z nich.
W nomenklaturze medycznej plamienie implantacyjne jest nazywane również krwawieniem implantacyjnym. Samo w sobie nie jest uznawane za jeden z objawów ciąży, jednak jest z nią bezpośrednio związane. Co ważne, w żadnym wypadku nie stanowi zagrożenia dla ciągłości ciąży, ani też dla zdrowia przyszłej mamy.
Zapłodnienie nie jest łatwym procesem. Aby do niego doszło, nie wystarczy jedynie plemnik i komórka jajowa, ale również odpowiedni czas i miejsce. Do zapłodnienia, czyli połączenia gamety męskiej z żeńską, dochodzi zazwyczaj w bańce jajowodu. Powstaje w ten sposób zygota, która rozpoczyna swoją wędrówkę do macicy. W jej trakcie podlega licznym podziałom komórkowym.
W stadium moruli z zygoty powstaje blastocysta składająca się z dwóch struktur.
Gdy blastocysta znajdzie się w odpowiednim miejscu, dochodzi do implantacji zarodka w jamie macicy.
Zarówno budowa, jak i funkcje endometrium, czyli błony śluzowej macicy, zmieniają się okresowo w kolejnych fazach cyklu miesiączkowego. Jego właściwe funkcjonowanie jest niezbędne do zagnieżdżenia się zarodka po zapłodnieniu. Wpływa również na jego rozwój wraz z przebiegiem ciąży.
Błona śluzowa macicy bezpośrednio przed implantacją zarodka jest dość mocno przekrwiona. Ma to związek z działaniem progesteronu i estradiolu. Właśnie w tej fazie cyklu progesteron osiąga maksymalną wartość, a estradiol stabilizuje się na wyższym poziomie odpowiadającym drugiej fazie cyklu.
Z tego też powodu, podczas zagnieżdżenia w błonie śluzowej macicy niezwykle łatwo jest o mechaniczne uszkodzenie naczynia krwionośnego. Bezpośrednio zauważalnym przez kobietę efektem będzie krwawienie implantacyjne. Należy jednak pamiętać o tym, że są to normalne objawy fizjologiczne, które nie powinny budzić niepokoju.
Ważne jednak, aby w tym czasie wstrzymać się od aktywności seksualnej oraz forsownych ćwiczeń fizycznych.
Plamienie implantacyjne pojawia się w ciągu 7-14 dni od wniknięcia plemnika do komórki jajowej. Co, jeśli będzie to miało miejsce bliżej czternastego, niż siódmego dnia? Ten moment zbiegnie się z terminem spodziewanego krwawienia miesiączkowego. Z tego właśnie powodu wiele kobiet mylnie przyjmuje je za menstruację. Występuje to zwłaszcza u kobiet, które do tej pory nie miewały zbyt obfitych menstruacji. Warto jednak wiedzieć, że między tymi dwoma naturalnymi procesami występują pewne różnice.
Otóż, jak wskazuje zresztą sama nazwa, w przypadku plamienia implantacyjnego, zamiast obfitego krwawienia występuje jedynie niewielkie plamienie. Krwawienie implantacyjne jest zazwyczaj mało obfite, czasem zaledwie dostrzegalne w śluzie. Na ogół, na bieliźnie lub wkładce higienicznej widoczne jest w postaci niewielkich śladów.
Co ważne, tak jak przed i podczas miesiączki we wczesnej ciąży również będziemy odczuwać bóle podbrzusza i mieć wrażenie rozpulchnienia i rozpierania w macicy. Są to normalne dolegliwości, które absolutnie nie rokują źle dla utrzymania ciąży – natomiast mogą być bardzo mylące dając wrażenie rozpoczynającej się menstruacji.
Krwawienie implantacyjne od menstruacyjnego odróżnia m.in. kolor. Krwawienie miesięczne ma najczęściej intensywną czerwoną barwę. Z kolei implantacyjne będzie się objawiać plamieniem jasnoróżowym, brązowym lub brunatnym. Ponadto, krwawienie implantacyjne pozbawione jest takich elementów, jak np. skrzepy krwi. Najczęściej jest to po prostu lekkie krwawienie.
Kolejną rzeczą, na którą trzeba zwrócić uwagę, jest to, jak długo krwawienie trwa. Jeśli rzeczywiście jest to plamienie spowodowane implantacją zarodka, będzie trwało znacznie krócej niż w przypadku miesiączki. Najczęściej bowiem jest to od kilku godzin do maksymalnie 3 dni. Dla porównania, podczas miesiączki z reguły 3-7 dni przypada na krwawienie (u większości kobiet jest to około 5 dni).
Po wystąpieniu krwawienia implantacyjnego mogą pojawić się dodatkowe objawy. Przykładowymi są: zmęczenie, ból i tkliwość piersi, ból brzucha, zachcianki żywieniowe lub awersje pokarmowe, nadwrażliwość na zapachy, czy też częste oddawanie moczu. Jeśli się one pojawią, warto wykonać test ciążowy.
Kiedy wykonuje się testy ciążowe? Warto to zrobić w dniu spodziewanej miesiączki (który jest często również dniem, w którym może wystąpić krwawienie implantacyjne).
Warto pamiętać, że niektóre z dostępnych obecnie testów są niezwykle czułe. Do tego stopnia, że wykrywają hormon beta-hCG (gonadotropinę kosmówkową) w moczu 4 dni przed spodziewaną miesiączką – a 10 dni po owulacji. Jeśli test wykonany zostanie zbyt wcześnie (np. 1-2 dni po zapłodnieniu) istnieje duże prawdopodobieństwo uzyskania fałszywie negatywnego wyniku. Poziom beta-hCG nawet u kobiet w ciąży jest w tym czasie zbyt niski, by go wykryć. Natomiast test ciążowy prawidłowo wykonany po terminie spodziewanej miesiączki jest skuteczny aż w 99%.
W przypadku gdy kobieta podejrzewa, że jest w ciąży, a wynik wyszedł ujemny, dobrze jest odczekać 3 dni przed jego ponownym wykonaniem. Dlaczego? Ponieważ we wczesnej ciąży poziom beta-hCG gwałtownie wzrasta, tak więc różnica kilku dni może przynieść pozytywny wynik. Gdy tak będzie, należy umówić się na wizytę do ginekologa.
Krwawienie nie zawsze musi być wczesnym objawem ciąży, może bowiem dojść do niego również z innych powodów. Złuszczająca się błona śluzowa, implantacja zarodka, czy coś zupełnie innego? Poniżej przedstawiamy symptomy sytuacji, które mogą być niebezpieczne dla organizmu kobiety – nie tylko we wczesnej ciąży.
Pierwszym alarmującym objawem jest plamienie z dróg rodnych po terminie spodziewanej miesiączki – lub w już potwierdzonej ciąży. Jeżeli zaobserwujemy u siebie taki objaw, należy niezwłocznie skonsultować się z ginekologiem, ponieważ może być to sygnał, że doszło do obumarcia ciąży.
Poronienie to utrata ciąży przed 22 tygodniem. Nawet 15-20% zdiagnozowanych ciąż kończy się poronieniem w czasie pierwszego trymestru (przy czym ryzyko poronienia jest kilkukrotnie wyższe u kobiet w wieku 40 lat, niż u dwudziestolatek). W powyżej 90% przypadków poronienie związane jest z nieprawidłowościami w obrębie rozwijającego się płodu, błon płodowych, pępowiny lub łożyska.
W przypadku ciąży pozamacicznej (ektopowej), zapłodniona komórka jajowa nie ulega implantacji we właściwej lokalizacji i rozwija się poza błoną śluzową jamy macicy. Najczęściej w bańce jajowodu (jest to aż 90% wszystkich ciąż pozamacicznych), rzadziej natomiast w obrębie jajnika, szyjki macicy, otrzewnej, czy w innej części jajowodu.
Ciąże pozamaciczne stanowią statystycznie 1-2% wszystkich ciąż. Świadczyć może o niej, tak samo jak w przypadku prawidłowo rozwijającej się ciąży, zatrzymanie krwawienia miesięcznego. Ponadto, w drugim tygodniu od ustania miesiączki, zaczyna się krwawienie z dróg rodnych, pojawiają się także silne bóle brzucha. W przypadku podejrzenia ciąży pozamacicznej, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem ginekologiem, ponieważ może ona prowadzić do zagrażającego życiu krwotoku wewnętrznego (ciąże pozamaciczne są jedną z przyczyn zgonów kobiet w pierwszym trymestrze).
Polipy występujące na szyjce macicy tworzą się w wyniku rozrostu nabłonka oraz tkanek wyścielających jamę i kanał szyjki macicy. Problem ten dotyczy zazwyczaj kobiet między 30. a 50. rokiem życia. Polip przez długi czas może nie dawać żadnych objawów, z czasem jednak może być przyczyną takich dolegliwości, jak: bóle w okolicach podbrzusza, występowanie dłuższych i bardziej obfitych miesiączek lub krwawień pomiędzy nimi. Polipy mają zdecydowanie najczęściej charakter łagodny, niekiedy jednak na ich bazie może rozwijać się nowotwór. Tak ważne jest zatem wykonanie badania histopatologicznego i odpowiednie leczenie. Za każdym razem, gdy pojawiają się niepokojące objawy, należy skonsultować się ze specjalistą.
Plamienie implantacyjne to wczesny objaw ciąży, który występuje u co trzeciej kobiety i wskazuje na zagnieżdżenie się zarodka w wyściółce macicy. Jeśli tuż po nim pojawią się pierwsze objawy ciąży (takie jak m.in. poranne mdłości, poczucie zmęczenie, bóle piersi i brzucha), warto wykonać test ciążowy i udać się do lekarza ginekologa.
Krwawienie implantacyjne, w przeciwieństwie do krwawienia miesiączkowego, jest bardzo niewielkie i krótkotrwałe. Towarzyszą mu objawy przypominające spodziewaną miesiączkę, jednak silniejsze krwawienie miesiączkowe pomimo utrzymywania się dolegliwości w podbrzuszu nie pojawia się.
Plamienie implantacyjne występuje w postaci niewielkiego krwawienia w kolorze jasnoróżowym, brązowym lub brunatnym (podczas gdy krwawienie miesiączkowe jest intensywnie czerwone). W porównaniu do zwykłej miesiączki, plamienia implantacyjne są znacznie mniej obfite. Trwają najczęściej od kilku godzin do maksymalnie trzech dni.
Szacuje się, że w ciągu 7-14 dni po zapłodnieniu, u kobiety może wystąpić plamienie implantacyjne. Jeśli zatem delikatne plamienie pojawia się w kilka dni przed lub w terminie spodziewanej miesiączki, może to świadczyć o wystąpieniu krwawienia implantacyjnego. Aby się upewnić, zaleca się wykonanie testu ciążowego z moczu (najlepiej w okresie spodziewanej miesiączki) lub badania beta-hCG z krwi (można wykonać już 10 dni po owulacji), który potwierdzi przypuszczenia.